daoquangtoan

lundi 14 août 2023

Nghe thu âm

Nghe thu âm 230811

Kính thưa các Sơ,

Để đáp lại yêu cầu của quý Sơ, tôi đã nghe những thu âm của các Sơ gửi và nay xin chia sẻ vài nhận xét cá nhân của tôi về bài thuyết trình của cha Nguyễn Thanh Tùng, chủ đề : « Hiệp thông theo tinh thần của Đức cha Pierre Lambert ».

Chúng ta chỉ tìm bảo vệ sự thật về ĐC Lambert mà thôi.

P. Toản

Nhận định chung :

- Cha nói năng lưu loát, hùng hồn, tạo cảm tưởng cha có xác tín và thông thái.

- Nhưng cha sai lầm về nhiều chi tiết lịch sử.

- Cha dùng nhiều trí tưởng tượng riêng để giải thích sự kiện lịch sử, gây lệch lạc ý nghĩa đích thực.

- Cha trích dẫn cả cái sai lầm của người khác mà không biết hay không có khả năng chỉnh sửa.

- Cha không thể hiện được chủ đề đưa ra và lạc đề tại nhiều đoạn rất dài.

- Sử gia Jacques-Charles de Brisacier được cha nhìn nhận và sử dụng khá nhiều. Tiếc là cha lại rất ít trích dẫn lời ĐC Lambert.

- Thực sự, có vẻ cha không hiểu biết nhiều về ĐC Lambert.

Rất nhiều chi tiết không chính xác :

« cậu giúp lễ » : không có chuyện này.

Ngài sinh ngày 28 tháng một năm 1624, chứ không phải « ngày 28 tháng giêng năm 1624 ». (Lưu ý khác biệt giữa dương lịch và âm lịch, vì trong dương lịch không có tháng giêng).

« Con cũng nghi ngờ : lúc ngài sinh ra, làm sao ngài nhớ được, không có chứng từ, khai sinh… » : cha đã đặt vấn đề một cách kỳ cục, vô lý, với lời giải thích và lý luận ấu trĩ. Tại sao lại không nghĩ tới việc ngài đã ghi danh đi học, vào nghề nghiệp, chịu chức thánh, v.v. ? Và phải biết rằng hồi đó chưa có giấy khai sinh, và sổ rửa tội của ngài tại nhà thờ St Jacques đã bị bom Đồng Minh phá hủy vào đêm ngày 6 rạng ngày 7 tháng 6 năm 1944, giữa cuộc Thế Chiến thứ II.[1]

« ơn thần bí » : lúc còn trẻ 9 tuổi, ngài không nhận được, nhưng chỉ thể hiện ra.

« một cái đặc sủng = một cái ơn tiền định » : sai về giáo lý. Vì đặc sủng thì khác với tiền định.

« ngài chịu ảnh hưởng rất sâu xa bởi các linh mục dòng Tên » : cần nêu ra những chứng cớ cụ thể, vì có vẻ đây là điều không có thực.

« Cha Julien Hayneuve đã ảnh hưởng rất nhiều trên Pierre Lambert de la Motte » : sai lầm. Lại không đưa ra một chứng minh nào cho điều nêu ra.

« Cuốn Gương Chúa Giêsu là sách gối đầu giường của Pierre Lambert de la Motte » : Không hề gặp một bằng chứng khách quan nào về điều này nơi ĐC Lambert.

« Thiên Chúa tiền định… » : một ý tưởng rất nguy hiểm về giáo lý. Tại đây, rất cần phải giải thích rõ ràng hơn và quân bình hơn giữa sự tiền định của Thiên Chúa và sự tự do của con người.

« ngay từ bé, [Lambert] đã được tiếp cận với nền thần học linh đạo Mến Thánh Giá do cha linh hướng [Julien Hayneuve] mình hướng dẫn » : giàu trí tưởng tượng, xa cách sự thực. Cần lưu ý rằng cha Hayneuve chỉ là linh hướng của Lambert lúc Lambert làm thẩm phán, từ khi 22 tuổi.

Cha linh hướng Simon Hallé : có vẻ thuyết trình viên không biết cha Hallé qua đời lúc nào nên mới nói Lambert theo cha Hallé « hầu như cho đến cuối cuộc đời của ngài ». (Cha Hallé qua đời năm 1672, tức 7 năm trước khi Lambert từ trần).

Có vẻ lẫn lộn thứ tự thời gian giữa cuộc tĩnh tâm 40 ngày tại chủng viện của thánh Jean Eudes (tháng 11.1655) và cuộc hành hương khổ nhục tới Rennes (tháng 7-8.1655).[2]

« Đặt nền móng cho trường Sư Huynh Lasan mà sau này ngài bàn giao lại cho thánh Gioan de la Salle từ trung tâm cứu tế Rouen của ngài » : sai lầm và lẫn lộn. Kỳ cục. Trình bày không sáng sủa, không hợp lý. (Thánh Gioan de la Salle sinh năm 1651 tại Reims, làm linh mục năm 1678, lập dòng Lasan năm 1684. Nghĩa là khi Lambert rời Pháp năm 1660, Gioan de la Salle mới lên 9 tuổi và đang sống cách xa Rouen khoảng 250 km).

« … nghe biết Đức Alexandre VII cho tái lập lại cái dự án truyền giáo gửi GM đến VN… » : sai. Vì chỉ sau khi năm linh mục Pháp thỉnh nguyện (ngày 17.7.1657), ĐGH Alexandre VII mới nhận lại dự án nói trên.[3]

« ngay từ khi còn ở Paris… đã chuẩn bị cho cái tiến trình thành lập chủng viện Hội Thừa Sai và sau này nó là Hội Thừa Sai Paris » : sai lầm và lẫn lộn. Cần thu thập nhiều sử liệu hơn để biết chuyện này đã xảy ra tại Rôma năm 1657-1658[4]. Cần phân biệt chủng viện Hội Thừa Sai (tòa nhà) và Hội Thừa Sai (tổ chức).

« Trong [chủng viện] Hội Thừa Sai Paris, chân dung của cha Alexandre de Rhodes được đặt một cách trang trọng là người của Dòng Tên, như là kẻ thù của người Pháp trong truyền giáo » : Đúng là một nhận định hồ đồ, sai lầm, vơ đũa cả nắm. Chỉ có thể nói cha Đắc Lộ là kẻ thù của triều đình Bồ Đào Nha mà thôi.

« Ông linh mục dòng Tên Fragoso… » : nói hăng hái quá nên lỡ trớn lẫn lộn lung tung (tới hai, ba lần). Vì cha Louis Fragoso là tu sĩ linh mục dòng Đa Minh, người Bồ Đào Nha.

« Giáo phận Đàng Trong bao gồm vùng vương quốc Đàng Trong, nước Campuchia và năm tỉnh ở Trung Quốc. Giáo phận Đàng Ngoài gồm vương quốc Đàng Ngoài, nước Lào và năm tỉnh ở Trung Quốc » : một hiểu lầm kỳ cục. Thuyết trình viên không phân biệt được quyền tài phán của hai ĐC Lambert và Pallu với lãnh thổ của các giáo phận khác nhau.

« Dự án… ĐC Pallu chưa gia nhập vào cái gọi là hội dòng Thánh Giá, hay là hội tông đồ truyền giáo này… Các thừa sai lần lượt khấn giữ… trong Hội dòng Tông đồ, Hội dòng Thánh Giá… » : Lịch sử chỉ có Hội Dòng Tông Đồ, không có Hội dòng Tông đồ Truyền giáo hay Hội dòng Thánh giá. Mặt khác, chỉ có bốn vị khấn vào Hội Dòng Tông Đồ mà thôi, không phải tất cả « các thừa sai lần lượt khấn giữ ».

« đã ba năm rồi, chúng tôi ở đây sống khắc khổ… » [Trích dẫn cha Vachet] : Cha Vachet luôn bị mang tiếng là viết theo cảm tính, phóng đại, không chính xác. Đúng theo sử liệu thì ĐC Lambert, ĐC Pallu, cha Deydier và cha Laneau đã tuyên khấn vào Hội Dòng Tông Đồ ngày 06.01.1665. Nay, vào đầu tháng 7.1671, ĐC Lambert nhận tin từ chối của Tòa Thánh. Như vậy, không phải là 3 năm, nhưng phải là trên 6 năm.

Cha Đắc Lộ từ chối làm giám mục cho VN vì những lý do riêng tư của cha Đắc Lộ, cách riêng đối với các đồng nghiệp dòng Tên. Thật là sai lầm khi thuyết trình viên lý luận hay suy diễn là do liên quan tới quyền bảo trợ truyền giáo Bồ Đào Nha. Nếu thuyết trình viên có được lá thư từ chối làm giám mục của cha Đắc Lộ gửi thư ký Thánh bộ ngày đó (bằng tiếng Latinh) thì hay quá, vì cha sẽ biết được sự thật và giúp nhiều người biết được sự thật.[5].

« … ĐC Lambert sợ cái vạ tuyệt thông thành sự và sợ xuống hỏa ngục mất linh hồn… Xin Tòa Thánh giải quyết nếu như bị vạ tuyệt thông thì giải cái vạ tuyệt thông cho ngài. » : Cách suy diễn này quá tầm thường, trẻ con, vì thiếu sử liệu làm nền tảng vững chắc, không khám phá đúng đắn sự kiện và con người đích thực rất cao quý của ĐC Lambert trong biến cố này.[6]

< >

Paris, ngày 13.8.2023

PJD

[1] Xem Đào Quang Toản, Đặc sủng Mến Thánh Giá : Bài 3 : Thời nhỏ.

[2] Jacques-Charles de Brisacier, Vie de Mgr Lamothe Lambert, đoạn 45-58 (hành hương Rennes) ; đoạn 65-66 (tĩnh tâm tại Coutances).

[3] Xem Adrien Launay, Documents historiques relatifs à la Société des Missions Étrangères, Paris, 1904, tr. 5-10.

[4] Jacques-Charles de Brisacier, op. cit., đoạn 169.

[5] AMEP, vol. 200, p. 13.

[6] Hãy xem phản ứng rất cao cả và thánh thiện của ĐC Lambert khi bị vạ tuyệt thông từ cha Fragoso : Ký Sự, AMEP, vol. 121, p. 733 ; vol. 876, p. 463 (Thư của ĐC Lambert gửi cha Fragoso).

Cha Đắc Lộ từ chối làm giám mục tại Việt Nam

Ngày 27/06/1649, cha Đắc Lộ (Alexandre de Rhodes) tới Rôma. Cha sẽ tận lực vận động xin Tòa Thánh gửi một giám mục sang Việt Nam lập hàng giáo sĩ bản xứ. Khoảng giữa năm 1652, Tòa Thánh đề nghị cha làm giám mục cho Việt Nam. Cha Đắc Lộ từ chối. Sau đây là lá thư từ chối của cha.

Thư gửi vị thư ký Thánh Bộ Truyền Bá Đức Tin

1652[1]

Kính thưa Đức Ông rất đáng kính,[2]

Đến Rôma cách đây hai năm, con đã trình bày ngay cho Đức Thánh Cha, Đại Diện Đức Kitô tại trần gian, tình trạng Giáo Hội Việt Nam và con đã báo cho Đức Thánh Cha biết cần phải sai các mục tử đến chăm sóc đoàn chiên của Đức Kitô nơi những vùng đất xa xôi ấy. Lúc đấy, Đức Thánh Cha đã ủy thác cho con đi thương lượng việc này với các Đức Hồng y đáng kính của Thánh bộ Truyền bá Đức tin. Đó là điều con đã làm cho tới bây giờ, để đáp lại mệnh lệnh của Đức Thánh Cha, bằng cách diễn tả nhu cầu cực cấp bách của các vùng đất trên. Vì vậy, con đã thường xuyên bàn thảo chuyện này với Đức Ông, hy vọng rằng nhờ Thánh Bộ, sự cứu giúp thiêng liêng sẽ được đem đến cho Giáo Hội sơ khai đấy. Trong khi con lo làm tròn phận vụ này cách chân thành, con được biết qua những người đáng tin cậy rằng ai đó đã có ý nâng con lên chức giám mục. Không cách nào, việc này lại hợp lý được.

Thứ nhất, để mang một gánh nặng như vậy, con hoàn toàn không đủ sức. Con thưa điều này, không phải vì khiêm nhường, nhưng vì sự thật trước Thiên Chúa. Quả thật, con không có được các nhân đức cần thiết cho công việc này và con lại đầy dẫy những tật xấu và lầm lỗi không kể xiết, khiến con tuyệt đối không có khả năng nhận một phẩm tước như vậy. Chỉ có các thánh mới có khả năng nhận chức phẩm này, Thánh Bộ biết các vị ấy rất rõ. Các vị ấy có sẵn tất cả các nhân đức mà con tự nhận mình không có ; trái lại, con thú nhận mình còn mang rất nhiều khiếm khuyết.

Thứ hai là con thiếu sự khôn ngoan tinh thần cần thiết để cai quản vô số các linh hồn đó, giúp các tín hữu được kiên vững trong đức tin và đưa vào đức tin nhiều linh hồn khác. Chính vì lẽ này, phải chọn lựa những người rất khôn ngoan trong Chúa để gìn giữ và phát triển công trình của Thiên Chúa.

Thứ ba, để bảo vệ danh dự của cá nhân con, điều cần là Thánh Bộ đừng thăng tiến con, ít nữa là trong dịp này. Do sự kiện con thường hay trao đổi vấn đề với Thánh Bộ, người ta sẽ đánh giá cách chính đáng rằng con làm việc để thăng tiến cá nhân mình. Đây là điều dứt khoát phản nghịch lại luật lệ Hội Dòng chúng con và lời khấn của tất cả các tu sĩ Hội Dòng chúng con là không tìm kiếm một phẩm tước nào, cách trực tiếp hay gián tiếp. Không ai mà lại không biết đến những thương lượng của con với Thánh Bộ, hậu quả sẽ là một xì căng đan rất lớn trong Hội Dòng chúng con nếu con được bổ nhiệm, vì người ta sẽ nghĩ con tìm sự bổ nhiệm này cho chính mình.

Thứ tư, chắc sẽ xẩy ra rằng nhiều thợ giỏi giang mà Thiên Chúa gọi vun trồng vườn nho này, thấy con được thăng tiến lên chức giám mục, sẽ bỏ rơi ơn gọi của họ, gây thiệt hại cho Giáo Hội Việt Nam. Bởi vì không có sự giúp đỡ của các người thợ tài ba, các giám mục không thể làm gì cho ơn cứu rỗi của các linh hồn.

Thứ năm, sự thăng tiến này sẽ cản đường con bỏ công sức ra vì ích lợi của Giáo Hội sơ khai đó. Không là giám mục, con có thể dễ dàng làm việc. Được nâng lên giám mục, con sẽ không thể làm việc được nữa, bằng chính sức mình hay với sự hợp tác của các cha cùng Hội Dòng, vì các ngài sẵn sàng giúp con trong trường hợp thứ nhất, nhưng không trong trường hợp thứ hai.

Chính vì vậy, nhờ lòng nhân lành của Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta, con khẩn khoản xin Đức Ông, với nhiệt tâm hăng say của Đức Ông trong việc khai sinh Giáo Hội Việt Nam, hãy tránh gánh nặng này cho con là kẻ vô năng và bất xứng. Xin Đức Ông hãy trao phó cho những người nhân đức và có khả năng gánh vác, vì danh dự và vinh quang của Thiên Chúa rất nhân lành và rất cao cả, và vì ích lợi lớn lao của các linh hồn người Việt Nam.

Nếu Đức Ông nhận lời xin của con, con sẽ mãi mãi là người tận tâm với Đức Ông rất đáng kính như vị ân nhân cao trọng của con vậy.

Trong Đức Kitô, người đầy tớ rất khiêm nhường của Đức Ông rất đáng kính,

Đắc Lộ.

[1] Bản tiếng Latinh trong AMEP, tập 200, tr. 13. Bản dịch tiếng Pháp trong H. Sy, La Société des Missions Étrangères. Les débuts : 1653-1663, Paris, éd. Églises d’Asie, 1998, tr. 45-47.

[2] Vị thư ký Thánh Bộ Truyền Bá Đức Tin vào thời kỳ này là Denys Massari (1649-1657). Các sử gia Pháp đều gọi vị thư ký Massari là « Monseigneur », nhưng không cho biết rõ phẩm chức là giám mục hay đức ông. Ở đây, vì không biết gì hơn, chúng tôi tạm gọi là « Đức Ổng », như vị tiền nhiệm của ngài là Đức ông Francesco Ingoli (1622-1649) vậy.

dimanche 1 mai 2022

Mục đích

MỤC ĐÍCH DÒNG MẾN THÁNH GIÁ

« Mục đích của hội dòng này là tuyên giữ đặc biệt việc nhớ lại và bắt chước cuộc thương khó của Chúa Giêsu Kitô mỗi ngày, như phương cách tuyệt hảo nhất để đạt tới sự hiểu biết và yêu mến Người. » (Đức cha Lambert de la Motte)

Finis hujus instituti : Finis hujus instituti est ut specialis professio fiat, singulis diebus recolendi imitandique passionem Jesu Christi, uti medium praestantissimum consequendi cognitionem eius et amorem. (AMEP, vol. 633, p. 8 ; APF, SOCP, vol. 3, folio 153r).

samedi 30 avril 2022

Đặc sủng và linh đạo

ĐẶC SỦNG DÒNG MẾN THÁNH GIÁ

Đặc sủng dòng Mến Thánh Giá là ơn riêng Thiên Chúa ban cho người nữ tu được yêu mến Đức Giêsu Ki-tô Chịu-Đóng-Đinh. Do đó, như Đấng Sáng Lập, người nữ tu sẽ chọn « Đức Giêsu-Kitô Chịu-Đóng-Đinh là đối tượng duy nhất của lòng trí con ».

LINH ĐẠO DÒNG MẾN THÁNH GIÁ

Đặc sủng thì do Thiên Chúa ban, linh đạo thì do Đấng Sáng Lập dạy. Linh đạo dòng Mến Thánh Giá gồm bốn điểm chính : đời sống thánh hiến, cầu nguyện, hy sinh khổ chế và hoạt động tông đồ.